Übüleşme - Oyun Laboratuvarı - Aralık Sahne

Eskişehir’den gelen ve akademisyenlerden oluşan Oyun Laboratuvarı ekibinin "Übüleşme" oyunu için bu kez Aralık Sahne’deydik. Seyirciler tarafından "Anadolu buffonu" tanımı da alan bu oyun, oldukça kalabalık bir fuaye söyleşisiyle değerlendirildi.

"Alfred Jarry’nin ölümsüz eseri Kral Übü “ÜBÜLEŞME” adıyla sahnede yeniden hayat buluyor. Übülerin bitmek tükenmek bilmeyen tek tipleşmiş dünya arzusunun nasıl bir korku evreni yarattığını ve insanların nasıl Übüleştiğini gösteren bir masal sunuyor seyirciye. Oyun bir balkan geleneği olan Koleda (Bocuk Gecesi) ritüelini korku ve korkmanın ontolojisini sorgulamak için bir araç haline getiriyor."

Yönetmen Fatih Pazvantoğlu’nun doktora tezi olan oyun, Alfred Jarry tarafından yazılan Kral Übü’den uyarlanmış. Ancak bu uyarlama, klasik bir biçimde değil; Anadolu motiflerini de içeren özgün bir yorum olarak sahneye taşınmış. Grotesk ve buffon terimleriyle sıkça açıkladığımız oyun, temelde bir "korku ontolojisi" ekseninde ilerliyor. Korkularla yüzleşmek, korkuları yıkmak ve yok etmek, oyunun temel meselelerinden biri olarak öne çıkıyor.

Übüleşme, daha önce de aynı isimle sahnelenmiş, ancak geçirdiği revizyon sürecinin ardından, akademisyenler Arzu Turan, Nazan Yerli ve Ezgi Uzşen’in sahnede birlikte olma tutkusu ile yeniden seyirciyle buluşmuş. Yönetmen tarafından özgür bir yaratım alanına sahip olan oyuncular, doğaçlamalarıyla oyuna büyük ölçüde şekil vermiş. Özellikle, metnin ilk halindeki boşlukları kendi fikirleriyle doldurarak sahneye taşıdıkları anlatı, oyuna farklı bir dinamizm katmış.

Oyunun temel dokusunu, Balkanlar ve Trakya’da kötü ruhları kovma, bolluk ve bereket isteme ritüeli olarak kutlanan "Bocuk Gecesi" oluşturuyor. Başlangıçta oyunda yer almayan Bocuk fikri, sonradan dahil edilerek oyunu ilgi çekici bir hale getirmiş. Seyirciyi karşılayan teyzeler ve dönüşümleri, sohbetimizin en çok tartışılan konularından biri oldu.

Günlük yaşamımızın televizyonlarında ve sosyal medyasında karşımıza çıkan modern canavarları ele alan ve zamansız bir metne dayanan bu oyun üzerine uzun uzun sohbet ettik. Oyun Laboratuvarı ekibine ve bizleri ağırlayan Aralık Sahne ekibine teşekkür ederiz.